Chorwacja

Podstawowe informacje

Obecna Republika Chorwacji jest jednym z państw powstałych po rozpadzie Socjalistycznej Fedralnej Republiki Jugosławii. Chorwacja należy do ulubionych miejsc  wypoczynku polskich turystów.

Republika Chorwacji (Republika Hrvatska) leży na granicy Europy środkowej i południowo-wschodniej.  Sąsiaduje ze Słowenią, Węgrami, Serbią, Bośnią i Hercegowiną oraz Czarnogórą.

Powierzchnia Chorwacji składa się z lądu (65%) i przybrzeżnego morza i wynosi łącznie prawie 90 000 km2. Chorwacja liczy 4,5 miliona mieszkańców, a jej stolicą jest Zagrzeb.

Walutą jest chorwacka kuna HRK (100 lipa). Obywatelom Polski do przekroczenia granicy chorwackiej wystarczy aktualny dowód osobisty lub paszport, przy pobytach turystycznych nie jest konieczne posiadanie wizy (dokładne informacje znajdują się na stronie internetowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych).

Tradycje państwowości Chorwacji

Chorwacja to europejski kraj średniej wielkości z niezwykle bogatą historią. Tradycje narodowe mają swój początek w średniowiecznym księstwie i królestwie chorwackim (IX-XII wiek). Dzisiejsza Republika Chorwacji powstała dnia 25.06.1991 roku. Zgodnie z konstytucją (1990 r.) Chorwacja jest krajem demokracji parlamentarnej. Konstytucja odwołuje się do historycznych korzeni państwowości chorwackiej.

Symbole narodowe

Suwerenność państwa symbolizuje godło państwowe, flaga państwowa oraz hymn państwowy. Godło państwowe składa się z tarczy z szachownicą 25 białych i czerwonych pól. W koronie ponad szachownicą znajduje się pięć małych tarcz z godłami historycznymi. Są to po kolei: najstarsze chorawckie godło, godło Republiki Dubrownika, Dalmacji, Istrii i Slavonii.

Flaga państwowa składa się z trzech poziomych pasów: czerwonego, białego i niebieskiego. Pośrodku znajduje się chorwackie godło. Czerwono-biało-niebieskie pasy są pamiątką po rewolucji z 1848 roku.

Hymn Republiki Chorwacji Lijepa naša domovino (Nasza piękna ojczyzno) powstał na podstawie wiersza poety A. Mihanovića, natomiast muzykę skomponował najprawdopodobniej J. Runjanin. Status hymnu narodowego pieśń zdobyła dopiero w 1974 roku, ale już od swojego powstania odgrywała istotną rolę w społeczeństwie chorwackim.

Wejście do NATO i zainteresowanie EU

Z powodu krwawych wojen Chorwacja długo wydostawała się z międzynarodowej izolacji. Po śmierci prezydenta Tuđmana (1990 – 1999) usiłowała przyłączyć się do międzynarodowych struktur, zwłaszcza do UE, ale również do NATO, do którego wstąpiła 1 kwietnia 2009 roku.

W 2003 roku Chorwacja zgłosiła chęć przystąpienia  do UE, a rok później Komisja Europejska poleciła kraj jako oficjalnego kandydata. Rozmowy na temat przyjęcia do UE rozpoczęły się jednak dopiero w październiku 2005 roku. Negocjacje dotyczące włączenia planowanego pierwotnie na połowę 2010 roku były przez długi czas blokowane z powodu nierozwiązanych sporów z sąsiednią Słowenią (ekologiczna strefa połowu ryb, sporne tereny przygraniczne itp.).

1.06.2013 Republika Chorwacji została członkiem Unii Europejskiej.

Rozwój państwa

Na terenie Chorwacji na przestrzeni wieków znajdowało się kilka centrów cywilizacyjnych, narodowych i politycznych oraz religijnych. Przy podziale Europy spowodowanym rozłamem chrześcijaństwa i głębokim przenikaniem wpływów islamsko-tureckich Chorwacja zbliżyła się do zachodniego świata. Długo stanowiła jego wschodnią granicę stanowiącą obronę chrześcijańskiego świata przed Turkami (antemurale christianitatis), a jednocześnie broniła jego tożsamości politycznej i kulturowej.

W granicach Jugosławii Chorwacja mogła rozwijać swoją państwowość i instytucje demokratyczne w ograniczony sposób. Obecnie suwerenna Republika Chorwacji, kraj po raz pierwszy uznany za samodzielny na drodze przemian demokratycznych, jest równorzędnym partnerem dla pozostałych krajów europejskich i może odegrać wyjątkową rolę w komunikacji pomiędzy tzw. światem zachodnim i wschodnim.

Ludność i religia

Skład narodowościowy mieszkańców Chorwacji jest stosunkowo jednorodny. Przeważają Chorwaci (78%) oraz obywatele mniejszości narodowych, w większości wywodzący się z krajów byłej Jugosławii (Serbowie, Bośniacy, Słoweńcy), a także Włosi i Węgrzy.

Na skutek kilku fal emigracji od XIX w. aż do współczesności duża ilość Chorwatów żyje poza granicami Chorwacji. Powodami emigracji była przeważnie sytuacja socjalna i polityczna. Liczbę emigrantów żyjących poza Chorwacją ocenia się obecnie na ok. 4 miliony osób.

Chorwaci są przeważnie wyznania rzymsko-katolickiego (ok. 77%), drugim najpopularniejszym wyznaniem jest prawosławie. Do mniejszości należą wyznawcy pozostałych kościołów chrześcijańskich i islamu.

Językiem urzędowym jest język chorwacki, używanym pismem jest pismo łacińskie.

Ruch turystyczny

Turystyka należy do ważnych źródeł przychodów Chorwacji. Większość turystów zmierza oczywiście nad Morze Adriatyckie, w okolice Istrii, Kvarneru, Północnej, Środkowej i Południowej Dalmacji lub na którąś z cudownych chorwackich wysp (Hvar, Brač, Korčula, Krk i in.).

Śródlądzie Chorwacji jest wprawdzie mniej lubiana przez turystów, ale również posiada swój czar. Oprócz stolicy – Zagrzebia z bogatą historią, urodzajnej rolniczej Slavonii czy okolic Parku Narodowego Jezior Plitvickich Chorwacja nawet z dala od brzegu zauroczyć może wieloma starymi miastami, pięknymi zamkami czy łaźniami termalnymi z bardzo starą tradycją.